ජාතික දේශගුණික මූල්ය උපායමාර්ගය 2025-2030 (NCFS) යටතේ, 2030 වසර වන විට ඩොලර් බිලියන 11.26 ක මුදලක් ස්වෛරී හරිත සහ නීල බැඳුම්කර (Sovereign Green and Blue Bonds) මගින් රැස් කිරීමට රජය සැලසුම් කර ඇත.
ඒ අනුව, මෙම දැවැන්ත අරමුදල් සම්පාදනයේ ප්රධාන අරමුණ වන්නේ පුනර්ජනනීය බලශක්ති ව්යාප්තිය, ජෛව විවිධත්ව සංරක්ෂණය සහ අනෙකුත් දේශගුණයට අදාළ ව්යාපෘති සඳහා මූල්ය දායකත්වය සැපයීමයි.
මෙහි අවසාන ඉලක්කය වන්නේ ශ්රී ලංකාවේ 2050 වන විට ශුද්ධ කාබන් ශුන්යතාව (carbon net-zero) ළඟා කර ගැනීමේ අරමුණට සහාය වීමයි.
අනාගත සැලසුම් මොනවාද?: මුදල් අමාත්යාංශය දැනටමත් මෙම හරිත/නීල බැඳුම්කර රාමුව (Green/Blue Bond Framework) සකස් කර ඇති අතර, එය ජාත්යන්තර ප්රමිතීන්ට අනුකූලදැයි සහතික කර ගැනීම සඳහා ජාත්යන්තර ශ්රේණිගත කිරීමේ ආයතනයක සමාලෝචනයට ලක් කර ඇත.
එළඹෙන සියලුම බැඳුම්කර නිකුතු ජාත්යන්තර මූල්ය සංස්ථාවේ (IFC) හරිත බැඳුම්කර මූලධර්ම සහ ගෝලීය තිරසාර මූල්ය ප්රමිතීන් සමඟ අනුගත කිරීමට රජය අපේක්ෂා කරයි.
මෙම උපායමාර්ගයේ දෙවන ප්රධාන අංගය වන්නේ විනිවිදභාවය තහවුරු කිරීම සහ ආයෝජක විශ්වාසය වැඩි දියුණු කිරීමයි.
ඒ වෙනුවෙන් මුදල් අමාත්යාංශය විසින් තිරසාර ලෙස සම්බන්ධිත බැඳුම්කර රාමුවක් (Sustainability-Linked Bond Framework) හඳුන්වා දීමට අපේක්ෂා කරයි.
ඒ අතරම, අරමුදල් වෙන් කිරීම සහ එමගින් ලැබෙන පාරිසරික ප්රතිඵල පිළිබඳව විනිවිදභාවයෙන් යුතුව වාර්තා කිරීම අත්යවශ්ය බව NCFS අවධාරණය කරයි.
මෙමගින් රටට ඇති ප්රතිලාභ: මෑතකදී දේශීය මට්ටමේ නිකුත් කරන ලද හරිත බැඳුම්කර සඳහා ලැබුණු අධි-දායකත්වය (oversubscription) මගින් දේශීය ආයෝජකයින් අතර පවතින ඉහළ උනන්දුව පෙන්නුම් කරයි.
මෙම උපායමාර්ගය සාර්ථකව ක්රියාත්මක කිරීම තුළින් ශ්රී ලංකාව තිරසාර මූල්ය කටයුතු සම්බන්ධයෙන් කලාපීය නායකයෙකු ලෙස ස්ථානගත වනු ඇතැයි අපේක්ෂා කෙරේ.
තවද, මෙය රටේ ස්වෛරී ණය පැතිකඩ (sovereign credit profile) ශක්තිමත් කරනු ඇති අතර, පුනර්ජනනීය බලශක්තිය සහ ජෛව විවිධත්ව ආරක්ෂණය වැනි ක්ෂේත්ර සඳහා ජාත්යන්තර දේශගුණික අවධානය සහිත ආයෝජන ආකර්ෂණය කර ගැනීමට මග පාදනු ඇත.
